İÇİNDEKİLER
Stockholm Chamber of Commerce (“SCC”) tarafından “SCC Express Rules” Yayınlandı
Stockholm Chamber of Commerce (SCC), yayınlanan SCC Rules for Express Dispute Assessment ile alternatif uyuşmazlık çözümüne ilişkin yeni bir mekanizma tanımlamış oldu. Getirilen bu yeni alternatif uyuşmazlık çözüm prosedürü taraflarının; bir aydan kısa bir süre içinde, sabit bir ücret karşılığında anlaşmazlığın yasal değerlendirmesini aldıkları, rızaya dayalı ve gizli bir süreç olarak tanımlanıyor. Uyuşmazlığın karmaşık yapıda olmadığı veya sınırlı sayıda vakıaya dayandığı durumlar için düzenlenmiş olan prosedür tarafların, uyuşmazlık öncesinde veya sonrasında uyuşmazlığa “SCC Express Rules” uygulanması üzerinde anlaşmaları ile uygulanabilir.
SCC Express Rules kapsamında uyuşmazlık “Neutral” olarak tanımlanan tarafsız hakem/arabulucu tarafından görülecektir. Tahkim kurumu tarafından sürecin başlatılmasına ilişkin talebin alınmasından itibaren 48 saat içerisinde atanan “Neutral”;
(i) taraflara sunumlarında ele almaları gereken gerçekler ve diğer konular hakkında talimat vermek;
(ii) yazılı sunumların kapsamını ve uzunluğunu sınırlamak;
(iii) sözlü ifade ve tanık ifadelerinin kullanımını kısıtlamak;
(iv) tarafları hazırlık toplantılarına çağırmak; ve
(v) uyuşmazlığa ilişkin sözlü ön değerlendirme yapmak yetkilerine sahiptir.
Bunlar yanında “Neutral”, uyuşmazlığın kısa sürede ve en az maliyetle sonuçlandırıl-ması için gerekli tedbirleri almaya yetkili kılınmıştır. Tarafsız hakem, atanmasından itibaren 21 gün içersinde sonuca ilişkin değerlendirmelerini taraflara ve tahkim kurumuna iletecektir.
“Neutral” uyuşmazlığı tarafların üzerinde anlaştığı veya böyle bir belirleme bulun-madığı durumlarda uygun gördüğü hukuku uygulayarak değerlendirecektir. Tarafların anla-ması halinde tarafsız hakem, ex aequo et bono ilkesine uygun olarak hakkaniyet kurallarını gözeterek değerlendirebilir.
Taraflar, “Neutral” tarafından verilecek kararın bağlayıcı olup olmayacağı noktasında anlaşabilirler veya varılan sonucu sulh anlaşması olarak düzenlemesi yoluyla yapılan değer-lendirmeyi taraflar için bağlayıcı hale getirebilirler.
Tahkim yargılamasının tüm aşamalarıyla gerçekleştirilmesine gerek görülmeyen du-rumlarda uygulanması planlanan Express Dispute Assessment, kompleks yargılamalarda belirli bulguların tespit edilmesinde de kullanılabilecektir. (1)
İsviçre Tahkim Merkezi Tahkim Kuralları Yürülüğe Girdi
Yakın dönemde İsviçre Tahkim Kanununda (PILA Ch.12) yapılan değişikliklerin ardından
1 Haziran’dan itibaren geçerli olacak değişiklikler ile Swiss Chambers’ Arbitration Institution (SCAI), Swiss Arbitration Centre olarak yeniden adlandırıldı. Tahkim merkezinin 2012 yılında yürürlüğe giren kuralları revize edilerek 1 Haziran’dan itibaren geçerli olmak üzere Swiss Rules 2021 olarak yürürlüğe girdi.
Taraflar aksini kararlaştırmadığı sürece 1 Haziran 2021 öncesinde verilen tahkim talepleri bakımından 2012 kurallarının uygu-lanmasına devam edilecek.
Yeni kurallarda revize edilen başlıklar Sekreterya ve Mahkemenin rolünün arttırıl-ması, birden fazla sözleşmeden doğan veya çok taraflı uyuşmazlıklar, elektronik ortamda başvuru, uzaktan yürütülen duruşmalar ve siber güvenlik olarak gösterilebilir.
Mevcut kurallarda Mahkemeye tanınan tahkim anlaşmasının varlığına dair prima facie inceleme yapma yetkisi, 2021 kuralları ile birden fazla tahkim anlaşmasına dayanan iddialarda, tahkim anlaşmalarının birbiri ile uyumlu olup olmadığını inceleme yetkisini de kapsayacak şekilde genişletilmiş bulunuyor.
2021 kurallarıyla yapılan düzenlemelerle, birçok tahkim kurumunun kurallarında ben-imsediği elektronik ortamda başvuru ve belgelerin iletilmesi mümkün kılınmış. Özellikli du-rumlar görülmediği ve tarafların aksi üzerine anlaşmadığı hallerde Sekreterya’ya fiziki belge teslimine de gerek bulunmuyor. Tanık beyanlarının sanal ortamda gerçekleştirilecek du-ruşmalarda alınması hakem heyetinin alacağı kararla mümkün hale getirilirken, veri koruması ve siber güvenliğe ilişkin önlem ve tercihler Case Management Conference da-hilinde tartışılacak konular arasına alınmış.
2021 Kurallarında katılma ve müdahale talepleri Sekreterya’ya yapılacak bildirim ile gerçekleşiyor. Hakem heyetinin kurulmasından önce yapılan bu taleplere yapılan yetki itirazlarına ilişkin Mahkeme’nin 15 gün içerisinde karar vermesi öngörülmüş.
Kurumda yapılan idari değişiklikle Swiss Arbitration Centre, Swiss Arbitration Associ-ation, Swiss Arbitration Academy ve Swiss Arbitration Hub tek platformda birleştirilerek ‘Swiss Arbitration’ adı altında düzenlenmiştir. Kurumda tahkim talebi başvuru ücreti aynı kalırken, diğer hizmetler ve yargılama giderleri bakımından artış görülmektedir. (2)
Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi (“HKIAC”) Ortalama Tahkim Süresi ve Maliye-tine İlişkin İstatistikleri Yayınladı
HKIAC, 1 Kasım 2013 – 1 Mayıs 2021 tarihleri arasında HKIAC Tahkim Kuralları nez-dinde yapılan tahkim yargılamalarına yönelik olarak ortalama tahkim yargılaması süresine ve masraflarına ilişkin istatistiklerini yayınladı.
Rapor kapsamında süre, seri tahkim de dâhil olmak üzere, tahkim talebinin sekretar-yaya ulaşmasından hakem kararının verilmesine kadar olan süreyi ifade etmektedir. Ancak seri tahkimin süre bakımından olağan tahkim yargılaması ile birlikte incelenmesi, doğal ola-rak, istatistiklerde sürenin kısalmasına neden olmuştur. Ayrıca masraflar, hakem ücretleri, idari masraflar ve başvuru ücretini kapsamaktadır. Bu raporun kapsamına durdurulan, uzlaşı-lan ve feragat edilen dosyalar bu istatistiklerin dışında tutulduğu vurgulanmıştır.
Genel anlamda bir tahkim yargılamasının süresi 16.9 ay ve ortalama tahkim yargıla-ması maliyeti 137,332 $ olarak bulunmuştur. Seri tahkim kuralları nezdinde başlatılan bir tahkim yargılamasında ortalama süre 9.3 ay ve ortalama masraflar 51,239 $ olarak tespit edilmiştir. Öte yandan seri tahkime ilişkin istatistikte, dosyanın havalesinden karara kadar olan süre 5.8 ay olarak hesaplanmıştır. Acil durum hakemine başvurunun söz konusu olması halinde de ortalama süre 16 gün ve ortalama masraflar 52,217 $ olduğu vurgulanmıştır.
Seri tahkim ile tahkim yargılaması arasındaki süre farkı dikkat çekicidir. Bunun yanın-da seri tahkim sürecinin ücretler ve yargılama giderleri açısından önemli bir avantaj olarak öne çıktığı görülmektedir. (3)
Yaklaşan Etkinlikler
1. 5th ICC European Conference on International Arbitration
Avrupa’da kurumsal tahkim alanında güncel gelişmelerin değerlendirileceği konferans hakkında bilgi için; https://2go.iccwbo.org/icc-european-conference-on-international-arbitration.html
2. ICC YAF: Gas Disputes in a Nutshell - 30 Haziran 2021
Enerji sektörü uyuşmazlıklarının tahkim yolu ile çözümünün değerlendirileceği etkinlik için başvuru;
3. ISTAC, ve TOBB UYUM “Sözleşmeler ve Ticari Uyuşmazlıkların Çözümü” Semineri
Etkinlik hakkında detaylı bilgi için;
KAYNAKÇA
YAZAR
Av. Ferhan YILDIZLI
Stj. Av. Esra AYDEMİR
Comments