İÇİNDEKİLER
1. ISTAC ile HKIAC Arasında İşbirliği Protokolü İmzalandı
İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC) uluslararası ilişkiler ve yurt dışı etkinlikleri açısından önemli bir adım atarak Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi (HKIAC) ile işbirliği protokolü imzaladı. ISTAC ve Hong Kong merkezli uluslararası tahkim kurumu HKIAC arasındaki imza töreni çevrimiçi platformda gerçekleşti. İmzalanan protokol kapsamında, İstanbul Tahkim Merkezi ile Hong Kong Uluslararası Tahkim Merkezi’nin ortak etkinlikler ve seminerler düzenleyerek tecrübe aktarımında bulunacakları belirtildi. (1)
2. Tahkim Şartına Dayanarak 7 Yıl Sonra Verilen Görevsizlik Kararının Mülkiyet Hakkını İhlal Etmediğine Dair Anayasa Mahkemesi Kararı
Anayasa Mahkemesi 8 Haziran 2021 tarihli ve 2018/5832 sayılı kararında yaklaşık yedi yıl sonra davanın tahkim şartı nedeniyle görevsizlik yönünden reddinin mülkiyet hakkını ihlal etmediğine hükmetmiştir.
Başvurucu sigorta şirketi, yurt dışına ihraç edilen demir emtiayı gönderici ile imzaladığı sigorta poliçesi kapsamında sigorta ettirmiş ve söz konusu demir emtia tuzlu deniz ile ıslanarak korozyon nedeniyle hasar görmüştür.
Gönderici ve yük gemisi arasındaki anlaşma bir tahkim şartı içermektedir. Bu maddeye rağmen, başvuran göndericiye karşı Türkiye'de icra takibi başlatmış ve gönderici davaya itiraz etmiştir. Başvurucu tarafından açılan itirazın iptali davasında, gönderici tahkim şartına istinaden itirazda bulunmasına rağmen itirazın iptaline ve davanın kabulüne karar verilmiştir. Temyiz üzerine Yargıtay tarafından tahkim şartı nedeniyle davanın reddi gerektiğine işaret edilerek karar bozulmuştur.
Bunun üzerine başvurucu, yetkisizlik kararının 2010 yılında meydana gelen zarardan yaklaşık yedi yıl sonra verildiği gerekçesiyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğini ve bu nedenle tazminat talebinin İngiliz hukukuna göre zamanaşımına uğradığını ileri sürmüştür.
Yargıtay anlaşmada yer alan tahkim şartına göre uyuşmazlığı tahkime götürme zorunluluğunu ve buna dayanak olarak bu durumun devletin pozitif yükümlülükleri kapsamına girmediğini vurgulamıştır. Bu kararlar belirtilen ilkeler tahkim şartı içeren anlaşmalar adına hayati önem taşımaktadır. Nitekim, tahkim şartı bulunan sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklarda, Türk mahkemelerinde kanun yollarına başvurulması halinde, iddianın tabi olduğu ülke hukukuna göre mevcut dava veya diğer usul sorunlarının; mahkemenin davayı yargı yetkisi açısından reddine kadar ortaya çıkabileceği görülmektedir. Mahkemece, devletin bu tür davalarda herhangi bir pozitif yükümlülüğü veya sorumluluğu bulunmadığı belirtilmiştir. (2)
3. Dubai Temyiz Mahkemesi Kararı: “Tahkim hükümleri mümkün olduğunca dar yorumlanmalıdır.”
Dubai Temyiz Mahkemesi’nin Temmuz 2021'de verdiği bir kararda, tahkim şartının dar yorumlanması gerektiğine hükmedilmiş ve tahkime gitme hakkından feragat edilebilecek veya tahkim şartının uygulanmasını engelleyebilecek her hususun incelenmesi gerektiği vurgulanmıştır.
Dubai Temyiz Mahkemesi’nin, ihtilaf üzerinde Dubai Mahkemelerinin yargı yetkisine sahip olup olmadığı tespit edilirken, tahkimi istisnai bir uyuşmazlık çözüm yolu olarak belirten ve mahkemelerin yargılama yetkisine sahip olduğu genel kuraldan bir sapma olarak nitelendiren kararlarına atıfta bulunulmuştur.
Söz konusu uyuşmazlık için İstinaf Mahkemesi, tarafların kamu düzenine aykırı olmamak kaydıyla bir uyuşmazlık çözüm yöntemi olarak tahkime başvurmayı kararlaştırabileceklerini kabul etmiştir. Ancak bu davada Temyiz Mahkemesi, taraflar arasında uyuşmazlıkların çözümü maddesinde belirtildiği üzere tahkim yoluyla uyuşmazlıkların çözümü konusunda bir anlaşmaya varıldığına dair herhangi bir kanıt bulunmadığını ve sonuç olarak uyuşmazlık çözüm merciinin Dubai Mahkemesi olduğunu tespit etmiştir.
Bu karar, özellikle tarafların uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözülmesini istedikleri durumlarda, dikkatlice hazırlanmış bir uyuşmazlık çözüm maddesine ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır. (3)
4. Yaklaşan Etkinlikler
1. “ISDGP” International Standard Demand Guarantee Practice Eğitimi – 29 ve 30 Eylül 2021
Milletlerarası Ticaret Odası (ICC-International Chamber of Commerce) tarafından düzenlenen online eğitim hakkında detaylı bilgi için;
2. Paris Tahkim Haftası (Paris Arbitration Week)
Dinamik bir akademik tartışma ve profesyonel değişim haftası boyunca uluslararası tahkim camiasını 20-24 Eylül tarihlerinde bir araya getiren etkinlik için;
KAYNAKÇA
YAZAR
Tahkim Ekibi
Comments