Türkiye, 11 Ekim 2021 tarihinde Singapur Arabuluculuk Sözleşmesi (“ Sözleşme ”) olarak da bilinen, Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Uluslararası Sulh Anlaşmalarına İlişkin Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Taraf Devlet olmuştur. Sözleşmenin 14. Maddesi ve Cumhurbaşkanlığı kararı uyarınca (Karar Numarası 5235) yürürlüğe giriş, onay belgesinin Birleşmiş Milletler'e (“ BM ”) tevdiinden 6 ay sonra yani, 11 Nisan 2022'de yürürlüğe girmiştir. Buna göre Türkiye Cumhuriyeti adına 7 Ağustos 2019 tarihinde Singapur’da imzalanan “Arabuluculuk Sonucunda Yapılan Milletlerarası Sulh Anlaşmaları Hakkında Birleşmiş Milletler Konvansiyonu”nun yürürlük tarihinin 11 Nisan 2022 olarak tespit edilmesine, 9 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 3’üncü maddesi gereğince karar verilmiştir.
Singapur Konvansiyonu, ihtilaflı tarafların sınırlar arasında uzlaşma anlaşmalarını kolayca yürürlüğe koymalarını ve talep etmelerini sağlayarak uluslararası ticareti kolaylaştıracaktır. İşletmeler, sınır ötesi uyuşmazlıkların çözümünde dava ve tahkime ek bir uyuşmazlık çözüm seçeneği olarak arabuluculuktan yararlanacaktır. Bu nedenle Sözleşmeyi imzalamak, bir ülkenin ticaret ve yatırım konusundaki kararlılığının güçlü bir ifadesidir ve uluslararası ticaret hukuku alanındaki konumunu güçlendirmektedir.
Sözleşmenin 1. maddesine göre Sözleşme, taraflarca ticari bir uyuşmazlığın çözümü için yazılı olarak akdedilen ve arabuluculuk sonucunda ortaya çıkan ve akdedildiği tarihte uluslararası nitelikte olan anlaşmalara uygulan Sözleşme, arabuluculuğu uluslararası uyuşmazlıkların çözümünde tahkim ve davaya karşı maliyet etkin ve dostane bir alternatif olarak tanıtmaktadır. Taraflarca varılan uluslararası arabuluculuk anlaşmasının basitleştirilmiş ve kolaylaştırılmış bir prosedür kapsamında bağlayıcı ve uygulanabilir hale gelmesini sağlamaktadır. Sözleşmenin Tarafları, arabuluculuk süreçlerinden kaynaklanan sulh anlaşmalarını kendi iç hukuklarına göre yürütmeyi taahhüt ederler. Aynı zamanda Sözleşme, bir uzlaştırma anlaşması yoluyla alınan bir kararı reddetme nedenlerini düzenlemektedir.
Singapur Konvansiyonu, belirli bir uygulama şekli öngörmekten kaçınmış, ancak bir devletin bir uzlaşma anlaşmasını yürürlüğe koyması için yerine getirmesi gereken koşullar hakkında rehberlik sağlamıştır. Madde 3(1), her Taraf Devletin “kendi usul kurallarına uygun olarak ve bu Sözleşmede belirtilen koşullar altında bir sulh anlaşmasını uygulayacağını” belirtir. Bu, New York Sözleşmesi ile tutarlıdır. Özellikle, Singapur Sözleşmesi, Avrupa Birliği Arabuluculuk Yönergesi'nden (AB Yönergesi) daha ileri gitmektedir.
Ekim 2020 itibariyle ticari, iş ve tüketici uyuşmazlıklarında dava açılmadan önce arabuluculuk zorunlu hale gelmiştir. Bu sebeple Singapur Konvansiyonu, ticari, iş ve tüketici uyuşmazlıkların çözüm sürecinde önem kazanacaktır.
Singapur Konvansiyonu’na aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz:
KAYNAKÇA
[1]LEXPERA. 2022. 5235 Türkiye Cumhuriyeti Adına 7 Ağustos 2019 Tarihinde Singapur’da… - Konsolide metin | LEXPERA. [online] Available at: <https://www.lexpera.com.tr/mevzuat/cumhurbaskani-kararlari/turkiye-cumhuriyeti-adina-7-agustos-2019-tarihinde-singapur-da-imzalanan-arabuluculuk-sonucunda-2> [Erişim 21 April 2022].
[2]Singaporeconvention.org. 2022. Convention Text | Singapore Convention on Mediation. [online] Available at: <https://www.singaporeconvention.org/convention/text> [Erişim 21 April 2022].
YAZAR
Av. Mehmet Tuğberk Dekak
Stj. Av. Elif Şeyma Özaykut
Comentários