J-BÜLTEN - 01. Sayı

Güncelleme tarihi: 2 Ara 2022

İÇİNDEKİLER

Prince’in Fotoğrafı ABD Yüksek Mahkemesi’nde Telif Hakkı davasına Konu Oldu
Tesla'nın Hisselerini Geri Alması Ne Anlama Geliyor?
Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu İfa Zamanı Gelmemiş (Muaccel Olmayan) Bir Alacak İçin Açılan Davada Usulden Ret Kararı Verilmesi Gerektiğine Hükmetti
İtalya Rockhopper Kararının İptali İçin ICSID’e Başvurdu
Fransız Veri Koruma Kurulu (CNIL) DISCORD INC.’ye Karşı 800.000 Euro Yaptırım Kararı Aldı
Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun 24.11.2022 tarihli 2022/1264 sayılı Shangai Moonton Technology Co Ltd.’nin Veri İhlali Kararı
Start-Up Finansmanı Eskiden Olduğundan Daha Zor Hale Geldi

Gündemde yer alan Girişim Sermayesi, Fikri ve Sınai Mülkiyet, Kişisel Verileri Koruma Hukuku, Şirketler Hukuku ve Borçlar Hukuku ile ilgili haber ve kararları derlediğimiz bültenimizi dikkatlerinize sunmaktayız.

1. Prince’in Fotoğrafı ABD Yüksek Mahkemesi’nde Telif Hakkı davasına Konu Oldu

Andy Warhol'un müzisyen Prince'in fotoğrafları üzerine yarattığı eserinin, fotoğraf sanatçısı Lynn Goldsmith’in telif haklarını ihlal edip etmediği Yüksek Mahkemede tartışıldı. Davada yargıçlar için temel soru; Warhol'un, Goldsmith’in çektiği fotoğrafa dayanan çalışmasının, fotoğrafı anlamlı bir şekilde dönüştürüp dönüştürmediğini nasıl değerlendirecekleriydi. Böylece, eski bir eserin ne zaman yeni bir esere dönüştüğü Yüksek Mahkeme önünde tekrar tartışmaya açılmış oldu. Yüksek Mahkeme, bir eserin, “yeni bir amaç veya farklı bir karakterle eski esere yeni bir şey katması, eseri yeni ifade, anlam veya mesajla değiştirmesi” halinde dönüştürücü olduğunu söyledi. Bazı yargıçlar Warhol’un bu standardı yakaladığını söylerken bazı yargıçlarsa, mahkeme yargıçlarının sanatın niteliğini belirleme konusunda yetersiz kalabileceğini savundu.

Bu davanın sonucu adil kullanım konusunda yeni bir içtihat yaratabilir. Adil kullanım, belirli koşullar söz konusu olduğunda telif hakkıyla korunan içeriğin, telif hakkı sahibinden izin alınmadan yeniden kullanılabileceğini belirtir. ABD'de telif hakları "adil kullanım" prensibi ile sınırlandırılmaktadır ve telif hakkı ile korunan malzemenin eleştiri, belgesel, haber bülteni, öğretim, öğrenim bursu araştırma vb. amaçlarla kullanımı adil olarak kabul edilmektedir. Bazılarına göre, davanın sonucu adil kullanımın alanını daraltarak sanatçıların özgürlüğünün kısıtlanmasına sebep olabilecek. Bazı görüşlerse telif hakkından doğan korumanın, telif hakkı sahiplerinin zarar göreceği şekilde azaltılacağı yönünde. (1)

2. Tesla'nın Hisselerini Geri Alması Ne Anlama Geliyor?

Techcrunch’ın aktardığına göre; Tesla yatırımcıları, CEO Elon Musk'a ve Tesla yönetim kuruluna, şirketin hisse senedi fiyatı iki yılın en düşük seviyesine gerilemişken hisseleri geri almayı düşünmeleri için çağrıda bulunuyor. Hisse senedi sahipleri, hazır hisse senedi değeri gerilemişken bu hamlenin Tesla'nın geleceğine karşı bir güven göstergesi olacağı ve kendi hisselerinin değerini artıracağı görüşünde. Musk’ın görüşü ise 5 ila 10 milyar dolarlık bir alımın, Tesla yönetim kuruluna bağlı olarak yapılabileceği yönünde.

Hisse senedi geri alımı, hisseyi ihraç eden şirketin, hisse sahiplerine piyasa değerini ödeyerek yatırımcılar arasında dağıtılan hisselerini tekrar satın alması demek. Bu, mevcut hissedarların paylarının değerini artıracak şekilde tedavüldeki hisse sayısını azaltıyor. Azalan hisse arzı da genellikle fiyat artışıyla sonuçlanıyor.

Tesla hissesi bugün itibariyle 183.2 dolardan işlem görüyor ve hisselerin toplam piyasa değerinin bir yıl önceki zirvesinden bu yana neredeyse 700 milyar dolar düştüğü görülüyor. Tesla hisselerindeki düşüşler, 44 milyar dolarlık Twitter anlaşmasını finanse etmek için likit paraya ihtiyaç duyan Musk'ın büyük miktarda hisse satışından ve piyasadaki elektrikli araç üreten rakiplerin faaliyetlerini artırmasından kaynaklanıyor. Pek çok kişi, Musk'ın Twitter'ı yakın zamanda satın alıp devralmasıyla dikkatinin dağıldığından şikayetçi ve bazı analistler, Twitter alımının Tesla'ya yönelik tüketici talebinin yanı sıra ticari anlaşmalara ve hükümet ilişkilerine zarar verebileceğinden endişe ediyor. (2)

3. Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu İfa Zamanı Gelmemiş (Muaccel Olmayan) Bir Alacak İçin Açılan Davada Usulden Ret Kararı Verilmesi Gerektiğine Hükmetti.

Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulunun (“Kurul”) ifa zamanı gelmemiş (muaccel olmayan) bir alacak için açılan davada usulden ret kararı verilmesi gerektiğine ilişkin kararı (“Karar”) 04.11.2022 tarihli resmî gazetede yayımlandı.

Kurul, ifa zamanı gelmemiş (muaccel olmayan) alacak için açılan davada usulden mi yoksa esastan mı ret kararı verilmesi gerektiği ve buna bağlı olarak nispi vekâlet ücretine mi yoksa maktu vekâlet ücretine mi hükmedileceği hususunda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve Yargıtay Hukuk Daireleri arasındaki içtihat ve uygulama aykırılığını gidermek için içtihatların birleştirilmesine karar verdi.

Kararda özetle; Bir davada hukuken korunmaya değer bir menfaatin bulunmadığı dolayısıyla hukuki yararın bulunmadığı durumlarda hukuki yararın dava şartı olması nedeniyle davanın esasına girilemeyeceği, ifa zamanı gelmemiş bir alacak için açılan davada hukuki yararın bulunup bulunmadığı hususunda ise davacının hukuki yararından bahsedilemeyeceği bu nedenle HMK’nın 114/1-h bendinde dava şartları arasında sayılan hukuki yararın bulunmadığı durumda, davanın esastan değil, HMK’nın 115/2.maddesi gereği usulden reddine karar verilmesi gerektiğine hükmedildi. (3)

4. İtalya Rockhopper Kararının İptali İçin ICSID’e Başvurdu.

İngiliz Petrol Şirketi Rockhopper, İtalyan Hükümetinin politika değişikliği ile Ombrina Mare petrol sahasında sondaj yapması yasaklandıktan sonra İtalya’ya karşı ICSID’e başvurdu. ICSID, 24 Ağustos 2022’de, İtalya’nın Enerji Şartı Anlaşması’na aykırı davrandığı gerekçesiyle Rockhopper lehine 190 milyon € tazminata hükmetti.

28 Ekim 2022’de İtalya, ICSID Sözleşmesinin 52.maddesi uyarınca kararı iptal etmek için ICSID’e başvuruda bulundu. Ayrıca, ICSID Sözleşmesinin 52.maddesi 5.bendi uyarınca kararın icrasının geçici olarak durdurulmasını talep etti. Söz konusu başvuru ile taraflar arasındaki hukuki çekişmenin neticelenmesi 18 ilâ 24 ay daha sürecek. Rockhopper, finansal anlamda kendisini sıkıntıya düşüren bu başvuruya itiraz etmek için hukuki temsilcileri ile görüşmeye başladı.

Bununla birlikte, taraflar arasındaki uyuşmazlığa ilişkin 24 Ağustos 2022 tarihli ICSID kararı da erişime açıldı. (4) (5) (6)

5. Fransız Veri Koruma Kurulu (CNIL) DISCORD INC.’ye Karşı 800.000 Euro Yaptırım Kararı Aldı,

DISCORD kullanıcıların birbirleri ile sesli, görüntülü veya yazı ile iletişim kurmalarını sağlayan anlık bir mesajlaşma sistemidir. DISCORD INC.’nin merkezi Amerika Birleşik Devleti’ndedir. CNIL, DISCORD INC.’ye Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü (GDPR)’ da yer alan bazı yükümlülükleri ihlal ettiği gerekçesiyle 800.000 Euro para cezasına hükmetmiştir. İşbu ihlaller ise;

· GDPR madde 5/1 hükmü gereği yapılması gereken veri saklama süresi belirleme ve bu süreye uyma yükümlülüğünün ihlali

DISCORD veri tabanında 3 yıldan uzun süredir hesabını kullanmayan 2.474.000 kullanıcıyı ve 5 yıldan uzun süredir hesabını kullanmayan 58.000 hesap olduğunu doğrulamıştır.

· CNIL, GDPR 25.maddesi hükmü gereği veri korumasını garanti etme yükümlülüğünün ihlali

DISCORD sistemi diğer uygulamalardan farklıdır. Çoğu bilgisayar uygulamasında sağ üstte yer alan “X” ikonuna basılınca uygulamadan çıkılmaktadır. Anca DISCORD sisteminde sağ üstte yer alan “X” ikonuna basılınca sadece uygulamanın görünür kısmının kapandığı sesin halen karşıya iletildiği tespit edilmiştir. Bu hususta CNIL ise DISCORD’un sözlerinin 3.kişi tarafından duyulmaya devam ettiği hususunda Kullanıcının bilgilendirilmesinin gerektiği ancak bunun DISCORD tarafından sağlanmadığı gerekçesiyle ihlale karar vermiştir.

· GDPR madde 32 çerçevesinde kişisel verilerin işlenme güvenliğinin ihlali somut olayda mevcuttur.

CNIL, DISCORD’a girişte 6 karakterden (harf ve rakam) oluşan bir şifre ile sisteme giriş yapıldığını ancak bu hususun kullanıcı hesaplarının güvenliğini garanti edecek kadar sağlam olmadığını vurgulamıştır. DISCORD bu problemi çözmek için şu anda gerekli adımları atmaktadır.

Ayrıca CNIL, DISCORD’un veri koruma etki değerlendirmesini yapmadığı ancak kullanıcılar arasında reşit olmayanların ve şirket tarafından işlenen verilerin hacmi düşünüldüğünde bu etki değerlendirmelerinin olmamasının ihlal sayılacağına hükmetmiştir. (7)

6. Kişisel Verileri Koruma Kurumu’nun 24.11.2022 tarihli 2022/1264 sayılı Shangai Moonton Technology Co Ltd.’nin Veri İhlali Kararı

KişiselVerileri Koruma Kanunu’nu madde 12/5’te yer alan hükme göre “İşlenen kişisel verilerin kanuni olmayan yollarla başkaları tarafından elde edilmesi hâlinde, veri sorumlusu bu durumu en kısa sürede ilgilisine ve Kurula bildirir. Kurul, gerekmesi hâlinde bu durumu, kendi internet sitesinde ya da uygun göreceği başka bir yöntemle ilan edebilir.” Shangai Moonton bünyesinde gerçekleşen veri ihlalini Kuruma bildirmiş, Kurum ise işbu madde hükmü gereğince kararı web sitesinde yayınlamıştır.

Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından saptanan ihlaller ise şu şekildedir;

· Veri sorumlusunun işletmekte olduğu Mobile Legends isimli oyun ile ilgili tartışma forum sitesine üye olan kullanıcılara ait verilerin bir web sitesinde paylaşılması sebebiyle veri ihlali meydana geldiği,

· Shangai Moonton bünyesine gerçekleşen veri ihlalinin 12.09.2022 tarihinde başlayıp 15.09.2022 tarihinde sona erdiğini iletmiştir. Shangai Moonton tarafından 03.11.2022 tarihinde işbu ihlalin farkına varılmıştır.

· Söz konusu ihlal neticesinde toplamda 3.375 kullanıcı ve forum sitesi üyenin etkilendiğinin tespiti yapılmıştır.

· İhlalden etkilenen veriler ise kimlik, iletişim (e-posta), işlem güvenliği ve kullanıcı kimliği, kullanıcı adı, alan ziyaretleri, cinsiyet, kullanılan alan, puanlar, itibar, varlık, katkı puanı, kayıt tarihi, son ziyaret zamanı, kayıt sırasında kullanılan IP, son ziyaret IP’si ve son etkinlik zamanı gibi verilerdir.

Konuya ilişkin inceleme Kurum tarafından sürdürülmektedir. (8)

7. Start-Up Finansmanı Eskiden Olduğundan Daha Zor Hale Geldi

Önceden yatırımcılar, start-up’ları cömert çekler ve sıcak gülümsemelerle karşılarken şimdilerde fon arayan CEO'lar kapalı kapılarla karşılaşıyor.

2021’de kurulan Walnut start-up’ının sahibi Patel, ilk kurulurlarken e-postalarının yatırımcılardan gelen maillerle dolup taştığını, fikrine çok ilgi gösterildiğini ve 3,6 milyon dolar toplayabildiklerini ancak piyasalar sert bir düşüş yaşadıktan sonra, ikinci finansman turlarında yatırımcıların daha soğuk davrandığını belirtiyor. Girişim sermayesi yatırımcıları genelde sonraki aşamalarda gelmesi beklenen, satış verimliliği ve kârlılığa ilişkin çok sayıda soru soruyor ve finansallara eskisinden çok daha fazla dikkat ediyor.

Piyasaların düşüşüyle 2021’deki girişim sermayesi yatırım bolluğu bir sona gelmiş gibi. Küresel girişim sermayesi yatırımları 2022'nin ikinci çeyreğinde yüzde 26, erken aşamalara yapılan fonlamalar ise yüzde 18 düşmüş durumda. Bu da piyasalardaki sorunun artık ekonomik felaketlerden daha korunaklı olma eğiliminde olan daha küçük start-up’lara yansıdığını gösteriyor. Bir start-up’ın değeri çok düşerse kurucuları toplam fonlarını artırmak için çok fazla hisseden vazgeçme eğiliminde olabiliyor ve bu da gelecekte kaynak yaratma konusunda sorun çıkarabiliyor.

Bütün bunlara rağmen büyük durgunluk sırasında kurulan Airbnb, Instagram ve Uber; 90’ların ortasında kurulan Amazon ve Google gibi firmalar bulunuyor. Bunların başarılı olma nedenleri arasında ise işgücünün ucuz, rekabetin az olması gösteriliyor. (9)