Birleşme ve devralmalarda due diligence süreçleri her ne kadar işlemi etkileyebilecek riskleri büyük oranda gün yüzüne çıkarıyor olsa da, kayıp hisse senetleri, hedef şirketin erken aşamalarda akdettiği birtakım sözleşmelerin yükümlülük doğuran hükümleri, şirket defterlerine yansımayan işlemler vb. sebeplerle beklenmedik risklerin ortaya çıkmasıyla satın alma işlemi gecikebilir veya anlaşma bozulabilir. Ayrıca birleşme ve devralmalarda alıcı tarafta rekabetin yüksek olduğu piyasalarda satıcı tarafın oldukça avantajlı hale gelmesiyle, satıcı taraf devre/birleşmeye konu olan varlığın yalnızca daha yüksek fiyata satılmasıyla yetinmeyip aynı zamanda işlemle ilgili daha az risk taşımak isteyebilir. Bu durum, satın alan tarafın, rekabet edebilmek için due diligence süreçlerini daha çabuk tamamlaması ve satın alma fiyatındaki değişiklikler ve kapanış sonrasına ilişkin daha sınırlı taahhütlere ve teminat yükümlülüklerine bel bağlamak zorunda bırakabilir. Birleşme ve Devralma Sigortası olarak da bilinen beyan ve taahhütler sigortası, anlaşmayı etkileyebilecek birçok rizikoyu içeren poliçeler sayesinde risklerin taraflar üzerinden alınmasını sağlar.
Avantajları
Beyan ve taahhütler sigortaları, hisse devir sözleşmelerinde satıcının beyan ve taahhütlerinin ihlali rizikosundan doğan zararların tazmini için yapılır. Sigortalanan taraf satın alan taraf ise, sigorta sayesinde, normalde escrow sözleşmelerinde belirli bir süre için kullanılmamak üzere yediemin hesabına bloke edilen teminat bedelinin miktarı düşürülerek veya ortadan kaldırılarak bu bedel şirket faaliyetlerinde verimli olarak değerlendirilebilecektir. Bu sigorta sayesinde riski düşük gören potansiyel satın alıcılar, satıcı taraflara verecekleri tekliflerde daha rekabetçi bir avantaja sahip olabilmektedir. Ayrıca birçok basiretli satıcı taraf da söz konusu sigorta ile birlikte satın alınmak üzere piyasaya çıkarak sigortayı müzakereler ile bütünleştirirler. Çünkü birçok sigorta şirketi, olumlu bir sonuca ulaşacağını düşündükleri sözleşmeler için riskleri üstlenmeyi kabul etmektedir. Bu sayede işleme olan güven ve dolayısıyla işlemin değeri de artar.
Ayrıca sigorta şirketlerinin işlem geçmişinin birikimiyle oluşan hafıza da işlemlerde en çok hangi detayların anlaşmayı olumsuz etkilediğinin daha kolay tespit edilebilmesine olanak sağlayarak tarafların müzakereler sırasında odaklanması gereken temel noktalara ışık tutabilecektir. Böylece işlemi etkileyebilecek risklerin büyük çoğunluğu elimine edilmiş olacaktır.
Beyan ve taahhütler sigortası, özellikle devralınan şirketin hisselerinin tamamının değil yalnızca bir kısmının devredildiği, dolayısıyla devreden şirketin de devralınan şirket içinde hissedar kalmaya devam ettiği devralma anlaşmalarında, riskin bir kısmı sigortaya devredildiğinden ilerleyen dönemde kısa ve orta vadede alıcı ile satıcı arasındaki ilişkinin zedelenmemesinde de önemli rol oynar. Şirketin tamamının devredildiği anlaşmalarda ise satıcıya, sigorta ile desteklenmiş bir due diligence ve sözleşme müzakere süreci sonunda tespit edilemeyen risklerin doğuracağı rizikolardan ari bir biçimde ‘clean exit’ yapma imkanı sunulmuş olur.
Sonuç
Batıda gerçekleşen şirket satın almalarında oldukça yaygın olarak kullanılan ancak ülkemizde henüz çok az bilinen bu yöntemin ülkemizde de yaygınlaşmasının birleşme ve devralmalar piyasalarında gerçekleşen işlem sayısı ve hacminin artırılmasında önemli bir kaldıraç görevi göreceği beklenmektedir.
KAYNAKÇA
YAZAR
Ferhan Yıldızlı
Gizem Uzunoğlu
Mert Dilmen
Comments