İÇİNDEKİLER
1. Start-Up'lar ve Tahkim: Helsinki Uluslararası Tahkim Günü'nden Bir Rapor (HIAD) 2021
2. Singapur Deniz Tahkim Odası (SCMA) Tahkim Kuralları Güncellemesi
3. ICSID, Japonya Uluslararası Uyuşmazlık Çözüm Merkezi ile İşbirliği Anlaşması İmzaladı
4. Spor Uyuşmazlıklarının Çözümünde Tahkim Paneli Gerçekleştirildi
Start-Up'lar ve Tahkim: Helsinki Uluslararası Tahkim Günü'nden Bir Rapor (HIAD) 2021
Helsinki Uluslararası Tahkim Günü (HIAD), Finlandiya Tahkim Enstitüsü (FAI) tarafından düzenlenen bir tahkim konferansıdır. HIAD, söz konusu konferans ile uluslararası tahkim ve arabuluculuktaki en son gelişmeler hakkında uzmanlardan bilgi almak için Finlandiya'dan ve yurtdışından hukukçuları bir araya getirmiştir. 3 Aralık 2021'de düzenlenen bu yılki etkinlikte 200'den fazla katılımcının yer aldığı ve start-up'lara ve tahkime odaklanıldığı bildirilmiştir. Konferansta değinilen konulardan başlıca;
Uyuşmazlık Çözümü ve Yeni Başlayanlar - Uyuşmazlık Çözümü Neden Önemlidir ve Tahkim Ne Sunabilir?
Açılış konuşmacısı Prof. Dr. Jörg Risse (Baker McKenzie), tahkimin start-up topluluğuna neler sunabileceği konusunda izleyicilere ilham verici bilgiler iletti. Genç, çeşitli ve canlı start-up endüstrisi ile nasıl başarılı olunacağına dair “8 nokta”sını paylaştı:
· İlgi çekmek istiyorsanız, ilgi gösterin – başlangıç topluluğuna ilgi gösterin, onlar da sizinle ilgilenecektir.
· Güven kazanmak istiyorsanız, daha fazla çeşitlilik sunun – daha çok start-up topluluğu gibi olun; insanlar birbirine benzeyenleri sever.
· Gecikmiş adalet, adalet değildir - start-up'lar hızlı işlemlerle ilgilenir.
· Çözüm odaklı olun – start-up'lar çözümlerle ilgilenir, bu nedenle onlarla çözümler hakkında konuşun.
· Parayı unutun – yeni kurulan şirketler iş planlarına 'anlaşmazlık çözümünü' dahil etmez. Yeni başlayan girişimciler için para amaç değil, sadece nihai sonuçtur.
· En uygun olanın hayatta kalması - tahkim, hayatta kalmak için değişen koşullara uyum sağlamalıdır.
· Cesur olun, farklı olun, ilk olun - gelecek bu zihniyete sahip olanlara aittir.
· İşin eğlenceli tarafını yansıtın – start-up'lar yaptıkları işi severler ve bizim de işimizi yaparken eğlendiğimizi görürlerse tahkim topluluğunu kabul ederler.
Tahkim Ve Hissedarlar Sözleşmeleri (Yatırımcı Ve Kurucu Perspektifi)
Hissedar anlaşmaları, özellikle ilk tur dış yatırımcılar şirkete katıldığında, yeni başlayanlar için merkezi belgeler mahiyetindedir. Tipik olarak üç ana alanla ilgilenirler: 1) karar alma; 2) hisse devri ve 3) rekabet etmeme hükümleri. Panelde hissedar sözleşmelerinin, ne kadar dikkatli hazırlanırsa hazırlansın, gerçek hayatın dinamiklerinde her zaman beklendiği gibi çalışmayabileceği belirtilmiştir. Böyle bir durumda arabuluculuğun tahkime verimli bir alternatif olabileceğine de değinilmiştir. Tahkim ve arabuluculuk genellikle benzer nitelikler vurgulanarak desteklenirken, arabuluculuktaki fark, arabuluculukta tarafların yeni girişimcilerin zihniyetine uyabilen kendi çözümlerini oluşturmalarıdır. Tahkim ise, taraflara uygun becerilere sahip hakemleri seçme fırsatı sunmakta ve hızlı bir çözüm belirlemelerine olanak tanımaktadır.
Tahkimde Start-Up'lar ve İnovasyon
Panelde, uluslararası hukuk ve tahkim için bir arama motoru olan Jus Mundi, global yasal kaynaklara erişimi demokratikleştirerek evrensel hukukun üstünlüğünü inşa etme yararına yasal bilgileri kullanıcıları için erişilebilir kılan bir teknoloji şirketi olarak tanıtılmıştır.
Panelde ayrıca, tarafların ve avukatların hakemler hakkında bilgi ve geri bildirim paylaşmalarını sağlayan bir platform olan Arbitrator Intelligence’a değinilmiştir. Platform, hakemler hakkında bilgisi olan tarafları ve avukatları, ihtiyacı olan kullanıcılarla birleştirmektedir.
Singapur Deniz Tahkim Odası (SCMA) Tahkim Kuralları Güncellemesi
Singapur Deniz Tahkim Odası (SCMA) yakın zamanda Tahkim Kurallarının dördüncü baskısını yayınladı. Bu kurallar, 1 Ocak 2022'de yürürlüğe girerek bu tarihten sonra başlayan herhangi bir SCMA tahkimi için geçerli olacaktır.
Hem yasal uygulamanın elektronikleştirilmesindeki önemli artış hem de örneğin video konferans teknolojisinin daha yakın zamanda yaygın olarak normalleştirilmesi, Kurallara yapılan en son güncellemenin odağını oluşturmaktadır.
Güncelleme Sonucu Önemli Değişiklikler
· 300.000 USD'ye kadar olan talepler için yeni "Hızlandırılmış Prosedür"ün uygulanması
· Cinsiyetten bağımsız dilin kullanılması
· E-posta ile iletişimin kabulü
· SCMA'ya bildirilecek tahkimler
· Tanık ve bilirkişi kanıtları üzerinde daha fazla kontrolün sağlanması
· Elektronik duruşmalar için hükümler
· Taraflardan biri talep etmedikçe duruşmaya gerek olmaması
Yeni Kurallardaki hızlandırılmış prosedür, 300.000 ABD Doları tutarında ve bu toplam tutara kadar olan talepler için geçerlidir.
Tahkim süresi, meblağı düşük olan uyuşmazlıklarda olduğu gibi kısaltılmıştır, ancak yeni düzenleme sonrasında duruşma hükmü yalnızca mahkemenin bunu gerektirmesi halinde mümkündür.
Ayrıca herhangi bir bildirim veya iletişim, artık geleneksel yöntemlere ek olarak, muhatabın belirlenen elektronik posta adresine e-posta yoluyla etkin bir şekilde sunulabilecektir.
Mahkeme ve avukatlar için sınırlanan maliyet artık kurallar dahilinde değildir, bu maliyetler Singapur Deniz Tahkim Odası’nın web sitesinde mevcut olan ayrı bir Ücret Çizelgesi'nde yer almaktadır. 1 Ocak 2022'den itibaren, Ücretler Çizelgesi’nde yer alan 200.000 ABD Dolarının altındaki anlaşmazlıklarda bu maliyetler; mahkeme için 10.000 ABD Doları ve taraf başına 15.000 ABD Doları ile sınırlandırılmıştır. Bir anlaşmazlığın 200.000 ABD Doları ile 300.000 ABD Doları arasında hesaplanması durumunda, bu tavanların her birine 200.000 ABD Dolarını geçen miktarın %5'i eklenir.
Yeni Kurallar ayrıca, duruşmaların artık şahsen, telefonla, video konferans yoluyla veya mahkemenin uygun göreceği herhangi bir şekilde yapılabileceğini de açıkça ortaya koymaktadır. Pandemi sırasında uygulanan seyahat kısıtlamalarının bir sonucu olarak hızla ortaya çıkan küresel eğilimleri yansıtan bu adım, birçok yargı alanındaki bir mahkemedeki duruşmalar için bile, avukatlar, tanıklar ve taraflar için tahkime taraflarının seyahat maliyetlerinin azaltılmasına yardımcı olacaktır.
Sonuç olarak, Singapur Deniz Tahkim Odası’nın uyguladığı hızlandırılmış prosedür, tarafların aralarındaki anlaşmazlıkları çok daha yüksek seviyelerde çözmelerine olanak tanırken, bir tarafın oldukça katı ücret sınırları içinde hüküm sürmesi durumunda yasal maliyetlere maruz kalmaya devam etmesi konusunda etkili olamamıştır.
ICSID, Japonya Uluslararası Uyuşmazlık Çözüm Merkezi ile İşbirliği Anlaşması İmzaladı
ICSID, Japonya Uluslararası Uyuşmazlık Çözüm Merkrezi (JIDRC) ile Genel Düzenlemelere ilişkin bir Anlaşma imzaladığını duyurdu.
Anlaşma, ICSID Sözleşmesinin 63. Maddesine dayanmaktadır ve ICSID'nin gerçek anlamda küresel varlığını ve hizmetlerini güçlendirerek, JIDRC'nin tesislerinde ICSID oturumları düzenleme olanağı sağlamaktadır. Anlaşma ayrıca ICSID ile JIDRC arasında tahkim, uzlaştırma, arabuluculuk ve diğer uyuşmazlık çözüm yöntemleriyle ilgili bilgi paylaşımını da teşvik etmektedir.
Spor Uyuşmazlıklarının Çözümünde Tahkim Paneli Gerçekleştirildi
22 Aralık 2021 tarihinde ISTAC, Galatasaray Üniversitesi ve Galatasaray Spor Kulübü işbirliği altında gerçekleşen Spor Uyuşmazlıklarının Çözümünde Tahkim Paneli’nde, Türk spor camiasından birçok sporcu ve Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Prof. Dr. Hatice Özdemir Kocasakal, Koç Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Polat Kalafatoğlu ve ISTAC Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı’nın konuşmaları yer almıştır.
Panel gündeminde sportif uyuşmazlıklar ve çözüm yolları başlığı altında verilen bilgileri toparlarsak;
· Sportif faaliyetin gerçekleşmesi ile bağlantılı olarak ortaya çıkan uyuşmazlıklar disiplin uyuşmazlıkları, sözleşmesel uyuşmazlıklar ve yönetim ile ilgili uyuşmazlıklar şeklinde sıralanabilmektedir. Disiplin uyuşmazlıkları Federasyonların bünyesinde yer alan disiplin kurallarının ihlalinden; sözleşmesel uyuşmazlıklar sporcuların, teknik direktörlerin veya antrenörlerin kulüpleriyle aralarında yapmış oldukları sözleşmelerden; yönetim ile ilgili uyuşmazlıklar ise Federasyon yönetiminin aldığı kararlar veya çıkardığı talimatlar ile ilgili ihtilaflardan kaynaklanmaktadır.
·Bu tür uyuşmazlıkların çözüm yolları sportif yargı kurulları, mahkemeler ve tahkim olarak sıralanmuştır. Sportif yargı kurulları içinde içerisinde ilk derece hukuk kurulları olarak Disiplin Kurulları (amatör ve profesyonel), Uyuşmazlık Çözüm Kurulu (UÇK), Kulüp Lisans Kurulu ve Etik Kurulu ile Tahkim Kurulu bulunmaktadır.
· Özellikle dikkat edilmesi gerekir ki; HMK veya MTK anlamında oluşturulan tahkim yargılaması ile federasyonların kendi içinde oluşturdukları yargı kurulları bünyesindeki tahkim kurulu farklılık taşımaktadır. İrade serbestisinin ve bu serbestiyi sağlayan bir tahkim anlaşmasının bulunmaması, başvurucuların hakem seçiminde rol oynayamaması, kurulun TFF’nin merkez teşkilatı içinde yer alması Tahkim Kurulu’nu HMK anlamında bir hakem heyeti mahiyetinden çıkarmaktadır.
· Aynı zamanda Sportif Yargı Kurulu’nun dikkat çekilmesi gereken ilk özelliği bağımsız ve tarafsız yargı mercii niteliğine haiz olmamasıdır. Çünkü bu kurullar doğrudan federasyon tarafından kurularak federasyon adına, onun bir organı olarak hareket etmektedirler. İlgili kurulların oluşumunda federasyonun bu denli etkisi, sportif uyuşmazlıklarda taraf olarak yer alan kişilere nazaran federasyonun çok daha ağırlıklı bir süje olduğunun kanıtıdır. Hatta kurul üyelerinin doğrudan federasyonun yetkili kurulları tarafından atanması da federasyon yönetimi ile kurul arasında oluşan hiyerarşik ilişkinin kanıtıdır. Bu kanıtlar ışığında başvurucuların ilgili merciide alınacak kararların güvenilirliğini ve yansızlığını sorgulaması olasıdır.
· Ek olarak sportif yargı kurullarının devlet yargısını bertaraf etmeleri de bu sorguyu tetiklemektedir. Federasyon kuralları uyarınca sportif kurulların yetki alanına giren uyuşmazlıklar için devlet yargısına başvuru yolları yasaklanmıştır.
Bu hususlar ışığında başvurucuların ilgili yargı merciine duydukları güvensizliği aşmak adına sunulan önerilerde; hukuk kurullarının yetki alanlarının TFF Kanunu ile düzenlenmesi, TFF Kanunu ile ilgili mevzuatların Anayasa’ya uygun hale getirilmesi ve çelişkili hükümlerin giderilmesi, sözleşmesel uyuşmazlıkların ilk derece yargılaması ile çözülmesi, yönetim ve disiplin uyuşmazlıklarında ise hukuk kurullarının kararlarını denetleyecek tarafsız ve bağımsız bir tahkim kurumunun oluşturulması ve mevcut tahkim merkezleri içinde sportif uyuşmazlıklar için özel bir dairenin oluşturulabileceği öne sürülmüştür.
KAYNAKÇA
YAZAR
Tahkim Ekibi
Opmerkingen